Kiếm tiền triệu mỗi ngày bằng nghề "đi giật lùi" ở biển

Nghề "đi giật lùi"

Khi ánh bình minh mới bắt đầu nhô lên cũng là lúc người dân ở làng chài Mân Thái lại í ới gọi nhau tập trung xuống bãi biển để chuẩn bị cho nghề kéo rùng bắt cá. Mỗi người một việc, người thì chuẩn bị ngư cụ, người đẩy thuyền ra biển để giăng lưới, còn lại thì ở trên bờ để cùng nhau kéo rùng.

Có mặt sớm nhất để chuẩn bị công việc, ông Phan Văn Vũ (60 tuổi) trú tại (P. Mân Thái, Q. Sơn Trà, TP. Đà Nẵng) thúc giục những người tham gia khẩn trương hoàn tất công việc để bắt đầu kéo lưới rùng, tránh trời sáng cá lặn ra ngoài xa.

Khi lưới đã được giăng ra ngoài biển, mọi người trên bờ chia thành 2 tốp, mỗi bên 4 -5 người cầm dây rùng kéo lên, các loại cá biển sẽ lọt vào trong lưới.

Ông Vũ cho biết, nghề này cần phải kiên trì, kết hợp sức mạnh của cả tập thể vì một lần kéo phải huy động tới hơn 10 người. Trước khi kéo, họ sẽ dùng thuyền thúng để lôi lưới rùng từ bờ ra xa cách mặt đất 300 - 400 mét rồi vòng lại. Khi 2 điểm đầu của bản rùng được giao cho 2 tốp người trên bờ cầm thì lúc đó mới bắt đầu mới kéo lên.

Để kéo được mẻ lưới vào bờ, người thợ phải buộc một cái đai bằng da vào lưng, một đầu buộc vào dây thừng nối với lưới, cứ vậy họ đi lùi dần kéo lưới vào bờ.

"Nghề kéo rùng là một dạng như kéo lưới, tuy nhiên cách thức lại khác ở chỗ kéo rùng đòi hỏi lưới phải to, rộng, số người tham gia đông. Hơn nữa, kéo rùng đòi hỏi phải có sức khỏe, kéo đều tay, phối hợp nhịp nhàng giữa 2 bên", ông Vũ chia sẻ.

Theo những người hành nghề cho biết, nghề này có từ thời xa xưa, ngày trước do thuyền không có gắn máy nên người dân phải chèo bằng tay để đưa lưới giăng ra biển. Hiện nay, người dân có thiết bị máy móc nên việc kéo rùng trở nên dễ dàng và thuận tiện.

Việc đánh bắt cá bằng lưới rùng được chia thành 4 giai đoạn: Kiểm tra lưới, giăng lưới, kéo lưới và bắt cá. Tấm lưới rùng có cấu tạo dạng tường lưới, chiều cao tường lưới phải lớn hơn độ sâu nước, sao cho giềng chì luôn sát đáy và giềng phao luôn nổi trên mặt nước.

Lưới dài từ 1.000 - 2.000m, để kéo lưới phải cần từ 8-10 người. Mỗi mẻ lưới từ lúc thả cho đến khi kéo lên bờ phải mất 2 giờ đồng hồ, tùy con nước, mùa vụ cho năng suất khác nhau. Vào mùa cá khoảng tháng 6, tháng 7, lượng người đi kéo lưới rùng thường đông hơn, mỗi mẻ lưới kéo trúng luồng cá có thể từ 2-3 tạ cá, tôm, cua…

Hơn 20 năm gắn bó về nghề kéo lưới rùng, ông Ngô Hưởng từng đi biển khơi xa đánh cá lớn. Về già ông vẫn gắn bó với biển. Kéo một mẻ lưới được nhiều hay ít cá còn phụ thuộc vào dòng nước. Nếu ngày nào nước êm thì công việc của họ bớt vất vả, và ngược lại với ngày biển động. Cá tôm thì tùy vào may mắn và sự hào phóng của biển cả.

Tạo thêm thu nhập

Nghề kéo rùng làm quanh năm, cứ sóng yên biển lặng là cùng nhau xuống biển để kéo rùng bắt cá. Kéo lưới rùng có thể đánh bắt cá vào bất kỳ thời gian nào trong ngày và lúc đêm khuya. Nhưng thời điểm kéo lưới thích hợp nhất là lúc sáng sớm và chiều tối. Bởi lúc này thời gian tĩnh, lượng cá vào bờ nhiều.

Anh Trần Văn Hoàng (40 tuổi) một trong số người trong nhóm kéo rùng cho biết, để đánh được cá nhiều phải kéo vào lúc 4 - 5 giờ sáng, lúc đó con cá đang ở gần bờ nên dễ mắc lưới. Vào mùa hè, người làm nghề dễ đánh được cá nục, mực, cá trích. Còn mùa đông, người làm nghề đánh được nhiều loại cá to, giá trị kinh tế cao hơn như cá thu, cá đù...

Cá được các thương lái và đặc biệt là nhà hàng ven biển thu mua để chế biến món canh chua, rất hấp dẫn thực khách. Nếu may mắn, mỗi mẻ lưới có thể thu về cả triệu đồng. Tiền công của lao động sẽ được chia theo sản lượng, ngày mỗi lao động có thể thu 500 - 1.000.000 đồng/người.

"Có ngày gặp được mẻ cá lớn, chúng tôi có thể kéo được hàng trăm ký cá, thu về hàng triệu đồng. Nhưng có ngày kéo lưới lên trống không là đi về tay trắng", anh Hoàng bộc bạch.

Vừa kéo lưới với đôi tay săn chắc cùng ánh mắt ánh lên niềm vui trên khuôn mặt rịn mồ hôi, ông Nguyễn Văn Ba (50 tuổi) chia sẻ: "Vào mùa nắng, người làm nghề kéo được nhiều loại cá như cá cơm, cá đù, cá nục, kèm với đó là mực hay sứa biển. Nếu được mùa, mỗi ngư dân tham gia kéo lưới có thể kiếm 50-60 triệu đồng/mùa".

Trải qua bao thăng trầm, nghề của làng chài Mân Thái vẫn được gìn giữ bởi nhiều thế hệ, tạo thêm thu nhập và góp phần bảo tồn nét đẹp văn hóa trong đời sống người dân miền biển Đà Nẵng.