Đề xuất cơ chế đặc thù "rót" tiền đầu tư sân bay Điện Biên

Hiện nay, Cảng Hàng không (CHK) Điện Biên là cảng nội địa cấp 3C. Kết cấu hạ tầng chính gồm 1 đường cất hạ cánh kích thước 1.830 x 30m được đưa vào sử dụng từ năm 1994; hệ thống trang thiết bị hạ cánh giản đơn; sân đỗ tàu bay có 3 vị trí đỗ; nhà ga hành khách được xây dựng năm 2004 có công suất 300.000 hành khách/năm.

Tháng 11/2020, Chính phủ đã thống nhất giao Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) thực hiện đầu tư mở rộng Cảng hàng không Điện Biên để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Điện Biên nói riêng và vùng Tây Bắc nói chung, bảo đảm quốc phòng - an ninh, hiệu quả tổng thể của hệ thống hạ tầng hàng không do ACV quản lý.

ACV có trách nhiệm lập dự án đầu tư và trình phê duyệt chủ trương đầu tư theo đúng quy định của pháp luật về hàng không dân dụng, pháp luật về đầu tư xây dụng và pháp luật có liên quan.

Bộ GTVT đã phê duyệt Điều chỉnh quy hoạch chi tiết CHK Điện Biên giai đoạn đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030, theo các quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án (Pre-FS) cho thấy các mô hình dự báo đều có kết quả đến năm 2025 sản lượng hành khách dưới 500.000 khách/năm; đến năm 2030, sản lượng hành khách dưới 1.000.000 khách/năm.

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đề nghị Bộ KH&ĐT làm rõ lý do có sự khác biệt về sản lượng hành khách đến năm 2030 nêu tại Báo cáo Pre-FS và các quy hoạch CHK Điện Biên đã được phê duyệt tại các quyết định nêu trên. ACV cần tính toán thận trọng để thực hiện phân kỳ đầu tư Dự án đến năm 2030 đảm bảo hiệu quả đầu tư Dự án.

Về việc đầu tư dự án, "siêu ủy ban" cho hay: Đến thời điểm hiện nay, các khu bay tại 21 CHK đang giao ACV quản lý, khai thác, trong đó có CHK Điện Biên, chưa được cấp có thẩm quyền quyết định chuyển thành tài sản doanh nghiệp của ACV.

Khu bay hiện hữu tại CHK Điện Biên là tài sản công được quản lý, sử dụng theo quy định về Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Ngoài ra, việc đầu tư khu bay theo Báo cáo Pre-FS Dự án sẽ chồng lấn lên khu bay hiện hữu.

Trong khi đó, số liệu ghi nhận của ACV đến ngày 31/7/2020, giá trị còn lại theo sổ sách tài sản nhà nước tại khu bay chỉ còn khoảng 1,7 tỷ đồng. Do đó, Ủy ban này đề nghị Bộ GTVT phối hợp với UBND tỉnh Điện Biên xây dựng phương án xử lý phần tài sản công còn lại theo quy định pháp luật; ACV rà soát, tính toán và xác định đầy đủ các nội dung chi phí tổng mức đầu tư dự án.

Nêu thông tin về hiệu quả đầu tư Dự án, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cho biết, theo Báo cáo Pre-FS, hiệu quả tài chính của Dự án IRR chỉ đạt 3,12%, chỉ tiêu giá hiện tại thuần (NPV) là (-) 855,3 tỷ đồng, thời gian thu hồi vốn đầu tư 50 năm.

Như vậy, Dự án không có hiệu quả về mặt tài chính, không phù hợp với yêu cầu, quy định của Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp về việc đầu tư bảo đảm bảo toàn và phát triển vốn.

Tuy nhiên, theo đơn vị tư vấn lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Dự án có hiệu quả về mặt kinh tế - xã hội, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương, đáp ứng nhiệm vụ đảm bảo quốc phòng, an ninh và cơ động xử lý các tình huống cấp bách của khu vực Tây Bắc, vừa là nhiệm vụ kinh tế, vừa là nhiệm vụ chính trị có ý nghĩa rất quan trọng. Đánh giá này đã được lãnh đạo Chính phủ, các Bộ, ngành, tỉnh Điện Biên thống nhất trong quá trình xem xét, định hướng đầu tư CHK Điện Biên.

Trong trường hợp giao ACV đầu tư, Ủy ban Quản lý vốn đề nghị Bộ KH&ĐT báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét cơ chế đặc thù cho doanh nghiệp đầu tư Dự án trên cơ sở đánh giá hiệu quả kinh tế - xã hội, tăng cường tiềm lực an ninh, quốc phòng mang lại từ Dự án và không đánh giá hiệu quả tài chính của Dự án.