Sự thật chết chóc đằng sau các "thiên hà ma quái" kỳ lạ nhất vũ trụ

Ngày càng nhiều thiên hà siêu khuếch tán được tìm thấy, và các nhà khoa học nhận ra một phần không nhỏ đã trở thành dạng "thiên hà thây ma", nơi quá trình hình thành sao bị dập tắt.

Sự thật chết chóc đằng sau các thiên hà ma quái kỳ lạ nhất vũ trụ - 1

Một "thiên hà ma quái" - Ảnh: Nature Astronomy

Theo nghiên cứu mới vừa công bố trên tạp chí Nature Astronomy, phần lớn thiên hà ma quái từng là vệ tinh của một thiên hà khác, hoặc một nhóm, một quầng sáng vật thể khác, nhưng đã bị tách rời theo một cách khốc liệt. Ngày nay, vật thể mẹ đã cách chúng ít nhất hàng triệu năm ánh sáng.

Theo Sci-News, các thiên hà ma quái bắt đầu được tìm thấy từ vài năm qua. Tuy nhiên mãi tới nay, họ mới nhận ra rằng chúng hết sức phổ biến, và cực kỳ khó phát hiện nên không có các thông tin tìm kiếm đầy đủ.

Trong số các thiên hà ma quái được nghiên cứu, hầu hết vẫn có nhiều sao mới và có màu xanh lam. Quá trình hình thành sao là hoạt động tự nhiên của mọi thiên hà, nhưng yếu hơn ở các thiên hà ma quái.

Do đó chúng có rất thưa các ngôi sao, với dáng vẻ như một bóng ma mờ, nhợt nhạt khi quan sát. Hình ảnh này hoàn toàn khác với một đĩa sáng rực rỡ như thiên hà Milky Way chứa Trái Đất hay phần lớn các thiên hà khác.

Trong nghiên cứu mới này, các nhà khoa học đã nhận ra khoảng 25% số thiên hà ma quái có màu đỏ. Theo tiến sĩ Laura Sales từ Đại học California ở Riveside (Mỹ), đồng tác giả, họ đã sử dụng TNG50, công cụ như "cỗ máy thời gian" để truy tìm nguồn gốc các thiên hà đỏ này.

Theo lý giải, đó là dạng thiên hà toàn những ngôi sao cũ nên có màu đỏ, tức quá trình hình thành sao đã bị dập tắt. Phân tích qua TNG50 cho thấy quá trình hình thành sao đã bị gián đoạn bởi cú chia tách khốc liệt hàng triệu năm trước đó, khi các thiên hà ma quái này - vốn là thiên hà lùn vệ tinh của một thiên hà khác hay một cụm vật thể thiên văn khác - bị xé khỏi "mẹ" bởi một tác động không gian bí ẩn.

Sự kiện này tước bỏ khí và nhiều vật chất khác của thiên hà, khiến nó gần như "chết" đi, chỉ còn tồn tại trong một trạng thái "thây ma", không hình thành sao nữa mà dần chứng kiến những ngôi sao của mình già và chết đi, ngày càng trở nên mờ nhạt hơn.