Ngày mai ở Việt Nam có thể quan sát nhật thực cuối cùng của năm 2022

Vào ngày mai (25/10), Mặt Trăng sẽ đi qua giữa Trái Đất và Mặt Trời, tạo thành hiện tượng nhật thực cuối cùng của năm 2022.

Theo Space, mặc dù nơi đầu tiên quan sát thấy nhật thực lần này là ở phía bắc Đại Tây Dương, nhưng hướng đi của nó sẽ phủ qua hầu hết các khu vực ở châu Âu, châu Phi và châu Á. Như vậy, ước tính hàng triệu người có thể quan sát thấy hiện tượng thiên văn kỳ thú bằng mắt thường, nếu điều kiện thời tiết cho phép.

Tại Việt Nam, nhật thực sẽ bắt đầu diễn ra lúc 15:58 chiều, đạt đỉnh lúc 18 giờ, và kết thúc vào 20 giờ. Tại thời điểm này, Mặt Trời vẫn chưa lặn, nên chúng ta có thể quan sát thấy một phần giai đoạn của nhật thực. Tuy nhiên, sẽ không phải là nhật thực toàn phần.

Đối với những người quan sát ở các khu vực khác nhau, Mặt Trời sẽ bị che khuất ở một mức độ tương ứng. Cụ thể ở Nga, khoảng 80% Mặt Trời sẽ bị che phủ trong lần nhật thực này.

Trong khi đó, nhật thực 70% có thể được quan sát ở miền Tây Trung Quốc và một số khu vực châu Á. Trong khi đó, ở Na Uy hay Phần Lan chỉ có thể quan sát nhật thực 62 - 63%.

Nhật thực xảy ra khi Mặt Trăng đi ngang qua Mặt Trời khi nhìn từ Trái Đất. Chúng chỉ có thể xảy ra khi pha của Mặt Trăng ở giai đoạn "trăng non", vì đó là khi Mặt Trăng nằm giữa Trái Đất và Mặt trời.

Tuy nhiên, quỹ đạo của Mặt Trăng xung quanh Trái Đất nghiêng khoảng 5 độ so với Mặt Trời. Vì vậy, cả hai sẽ không thẳng hàng trong mỗi lần trăng non. Hay nói cách khác, đó là lý do tại sao không có nhật thực hàng tháng.

Ít ai biết rằng nhật thực xảy ra là một sự trùng hợp ngẫu nhiên cực kỳ hy hữu trong vũ trụ. Đó là bởi Mặt Trời lớn hơn Mặt Trăng của Trái Đất 400 lần, nhưng đồng thời Mặt Trăng quay xung quanh Trái Đất cũng ở phạm vi gần hơn 400 lần so với Mặt Trời.

Do đó khi Mặt Trăng thẳng hàng tuyệt đối với Mặt Trời, nó sẽ chặn toàn bộ ánh sáng phát ra từ Mặt Trời, tạo ra hiệu ứng "vòng lửa", hay còn gọi là "nhật thực vành khuyên", nhật thực toàn phần.

Cần lưu ý rằng nếu quan sát không đúng cách sẽ gây nguy hiểm khôn lường bởi bức xạ Mặt Trời phát ra rất mạnh. Trong khi đó, mắt của chúng ta dễ bị các tia cực tím gây bỏng giác mạc, đau đớn, mất thị lực trong nhiều giờ, thậm chí có thể gây đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng.

Để quan sát nhật thực tốt nhất, bạn đọc có thể sử dụng rất nhiều phương thức khác nhau, trong đó dùng kính xem nhật thực là một trong những cách hiệu quả nhất.

Theo Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế, kính xem nhật thực đạt tiêu chuẩn cho phép không quá 0,00032% ánh sáng mặt trời xuyên qua bộ lọc của chúng.